Pszczoły - grupa owadów latających z rzędu Hymenoptera. Ci maleńcy przedstawiciele fauny, charakteryzujący się krótkim życiem, pracują przez cały dzień, aby wyżywić swoją dużą rodzinę, odgrywając tym samym ważną rolę w zapylaniu roślin kwiatowych, zbierając nektar i pyłek. Przyjrzyjmy się bliżej anatomii tych małych robotników.

Ogólna charakterystyka pszczoły

W sumie istnieje około 21 tysięcy gatunków i 520 rodzajów pszczół. Można je znaleźć na 6 kontynentach. Natura stworzyła je tak, aby mogły odżywiać się nektarem i pyłkiem, co czyni je głównymi zapylaczami roślin kwiatowych. Pszczoły przyciągają nektar, który jest źródłem energii, za pomocą długiej trąby, a także dzięki pyłkom znajdują pyłek. To jest ich główny narząd węchu. Wszystkie osobniki kolonii pszczół mają jedną parę anten. Składają się z segmentów, których liczba zależy od płci danej osoby.

Pszczoły koniecznie mają dwie pary skrzydeł, z których jedna (z przodu) jest większa niż druga (z tyłu). Wszyscy wiedzą, jaki kolor ma pszczoła: czarny z żółtymi poprzecznymi paskami, ale długość ciała zmienia się w zależności od gatunku w granicach 2,1–39 mm. Pszczoły karłowate mają najmniejszy rozmiar, największe to przedstawiciele gatunku Megachile pluto, żyjącego w Indonezji. W cyklu pszczół rozróżnia się następujące etapy: jajo, larwa, pupa, dorosły, jajo składa się w komórce.Rodzaj noworodka (macica, dron, pracujący) zależy od części komórki królowej, w której zostanie umieszczone jajo. Jajko złożone przez macicę umieszcza się pionowo w komórce. Gdy nastąpi zapłodnienie, zarodek zaczyna się rozwijać, pozycja jaja w komórce zmieni się (stopniowo przechylając się na bok). Po 68–76 godzinach potrzebnych do rozwoju wszystkich narządów zarodka jajo będzie leżało poziomo na dnie komórki.

W tym momencie pszczoły umieszczają pokarm obok jaja, co przyczynia się do zniszczenia skorupy jaja i pojawienia się z niej małej larwy robaka. Pszczoły stale dodają pokarm, więc larwa jest otoczona pokarmem, który jest stale mieszany z powodu ruchów robaka. Narodzona larwa miała tylko 1,6 mm długości i była przezroczysta. Pod koniec pierwszego dnia życia osiąga już 2,6 mm, a jej ciało staje się mniej przezroczyste.

Ważne! Po zapieczętowaniu larwa przyszłej pracującej pszczoły traci na wadze, a przyszła macica wręcz przeciwnie. Z tego powodu pszczoły pielęgniarki zjadają wcześniej pokrywkę i obgryzają kokon macicy, aby łatwiej było ją opuścić.

W trzecim dniu życia larwa wypełni całe dno komórki i będzie miała matowy kolor. Od tego momentu różne larwy zaczynają być karmione inaczej. Tak więc dieta pracujących pszczół od pierwszego dnia życia składa się z mleka, a następnie jest zastępowana miodem i chlebem pszczelim. Przyszłe królowe są karmione wyłącznie jednym mlekiem. Drony są również karmione mlekiem, ale jeszcze bardziej satysfakcjonujące. W ciągu 5 (macicy), 6 (pracujących osobników) i 7 (dronów) larw topi się 4 razy. Pod koniec ostatniego dnia pielęgniarki uszczelniają komórki larwami.

Rozpocznie się proces pupowania. To, ile dni zajmie, będzie zależeć od rodzaju larwy. Dopóki pupa nie zmieni się w dorosłego owada, proces linienia odbywa się jeszcze kilka razy, a po ostatniej kropli starej skorupy młody owad gryzie wieko i czołga się. W sumie rozwój pracującej pszczoły wymaga 20 dni, macicy - 16, drona - 24.

Struktura zewnętrzna

Ciało pszczoły jest podzielone na segmenty. Potrafi rozróżnić takie części: głowa, klatka piersiowa, brzuch. Całe ciało pokryte jest włosami, które są organem dotyku. Ponadto chronią górną część ciała przed zanieczyszczeniem.

Z czego składa się ciało, można zobaczyć na rysunku:

Głowa

Głowa jest chroniona grubą warstwą chityny, pod którą znajduje się mózg. Jego rozmiar zależy od rodzaju pszczoły. Ma więcej dronów niż inne osoby. Rozmiar i kształt głowy zależy również od obowiązków pracowniczych owada. Macica jest zaokrąglona, ​​oczy są przesunięte do przedniej części. Dla pracowników jest trójkątny, zwykłe oczy znajdują się na czubku głowy, drony są okrągłe, a oczy twarzy zginają się wokół głowy i zbiegają się na czubku głowy. Te proste są przesunięte w kierunku czoła.

Schematyczna ilustracja głowy pszczoły (głowy macicy (A), pracującej pszczoły (B) i drona (C): 1 - proste oczy, 2 - złożone oczy, 3 - anteny, a - główny segment, b - wici, 4 - górna warga, 5 - górna szczęka, 6 - trąba):

W szerokiej części głowy po bokach znajdują się 2 duże nieruchome, fasetowane oczy. Pomiędzy nimi, w górnej części, znajdują się 3 zwykłe oczy. Przestrzeń między nimi jest usiana długimi i gęstymi włosami. W pozostałej części głowy są krótsze. Przednie, znajdujące się powyżej górnej wargi. U kobiet są one podzielone na 11 segmentów, u mężczyzn - o 12.

Wszystkie są połączone membranami, dzięki czemu wąsy są bardzo mobilne. We wnęce każdej anteny znajduje się nerw, który wchodzi w płat węchowy mózgu. Zewnętrzna powłoka anten to organ dotyku i węchu. Na dole znajduje się trąba, składająca się z dwóch dolnych szczęk i dolnej wargi, zdolna do zamykania i rozcinania.

Czy wiesz Szybkość pszczół — około 65 km / h Jeśli będzie latał z ładunkiem, wartość ta spadnie do 20–30 km / h

Kiedy się poruszają, pień przybiera postać rurki, za pomocą której owad zbiera płynne pożywienie. Język liże stałe pokarmy. Taka funkcjonalna trąba ma tylko pracujące pszczoły. Reszta jest krótsza, a aparat jamy ustnej stracił swoje bezpośrednie przeznaczenie. Szczęka górna jest dobrze rozwinięta, ponieważ pełni funkcję gryzącą.

Z ich pomocą owad ugniata wosk, gdy buduje komórki, a kiedy idzie po jedzenie, usuwa z nimi pyłek z pręcików. Żuchwa i warga pomagają lizać i wysysać nektar. Z tego powodu aparat jamy ustnej pszczoły jest rodzajem ssania gryzącego.

Klatka piersiowa

Wewnątrz klatki piersiowej znajdują się mięśnie odpowiedzialne za wszystkie ruchy owada. Składa się z trzech pierścieni i jednego segmentu z brzucha. Najmniejszy pierścień jest połączony z głową cienką folią chitynową, która umożliwia jej swobodne ruchy. Środkowy pierścień działa jak rama. Przednia para skrzydeł jest do niego przymocowana. Tylna para skrzydeł jest przymocowana do ostatniego pierścienia. Łączna liczba skrzydeł wynosi 4. Na każdym pierścieniu znajduje się jedna para nóg i spirakonów, przez które powietrze dostaje się do ciała.

Struktura skrzydła

Skrzydła są cienką elastyczną płytką z żyłkami (hartowane puste rurki). Kiedy pszczoła lata, obie pary skrzydeł rozkładają się, tworząc jedną płaszczyznę, i są przymocowane za pomocą małych haczyków. Podczas lądowania haki są rozłączane, a skrzydła są układane wzdłuż ciała, a przednie większe skrzydło zakrywa z tyłu. Są napędzane przez mięśnie piersiowe. W locie owad wykonuje 200–250 skrzydeł skrzydeł na sekundę.

Ważne! U pszczół miodnych przednia para nóg jest krótsza niż reszta, ale bardziej mobilna.

Brzuch

Ma 6 pierścieni. Każdy pierścień jest podzielony na tergit (półpierścienie grzbietowe) i mostek (półpierścienie brzuszne). Są one połączone miękkimi membranami, które pozwalają każdej części swobodnie się poruszać. Dzięki temu brzuch może w razie potrzeby rosnąć na szerokość i długość. Główne narządy wewnętrzne owada są ukryte za brzuchem.

Nogi

Nogi pszczoły są wielofunkcyjne. Wspierają ciało, za ich pomocą pszczoła porusza się, a także oczyszcza ciało. Ponadto nogi pracujących członków rodziny pomagają zbierać pyłek i tworzyć kulki wosku. Każda pszczoła ma 3 pary nóg, składające się z 5 segmentów połączonych ruchomo. Przednie nogi mają szczotki, które pozwalają owadowi oczyścić oczy, usta i anteny, a także pomagają szorować pyłek z ciała. Środkowe nogi uczestniczą także w usuwaniu pyłków.Są pokryte dużą liczbą małych włosków, co pozwala dobrze zamiatać pyłek. Kończyny tylne są równie ruchliwe jak przednie kończyny. Na nich, z zewnątrz dolnej części nogi, znajduje się kosz. W nim owad tworzy łatkę, która zostanie przeniesiona do ula. Tak złożona struktura kończyn to tylko osoby pracujące. Reszta mieszkańców ula jest prostsza.

Struktura wewnętrzna

Anatomia narządów wewnętrznych pszczoły jest dostosowana do ich głównego zadania - produkcji miodu. Wewnętrzne układy pszczół (widok z boku w przekroju) pokazano na poniższym rysunku:

Układ krążenia

Układ krążenia pszczół nie jest otwarty, ale krew zawsze krąży w określonym kierunku. Osiąga się to dzięki skoordynowanej pracy serca, aorty, przepony brzusznej i grzbietowej. Serce jest jak długa rurka i znajduje się wzdłuż pleców. W klatce piersiowej znajduje się aorta, która dostarcza krew do głowy. Cała rurka podzielona jest na 5 komór połączonych zaworami przegrody, które umożliwiają przepływ krwi w określonym kierunku (od brzucha do głowy).

Przez chwilę w spoczynku serce pulsuje 60–70 razy. Latanie zwiększa częstotliwość pulsacji do 150. Przepony kręgosłupa i brzucha są również częścią układu krążenia. Kontrolują przepływ krwi do ciała. Krew przesuwa się do kończyn, anten i skrzydeł z powodu pęcherzyków znajdujących się u podstawy tych części ciała.

Czy wiesz Kiedy pszczoła kłuje, uwalnia 0,3–0,8 mg trucizny. Jego ilość będzie zależeć od pory roku i wieku owada. Dawka 0,2 g jest śmiertelna dla ludzi. Tę ilość trucizny można uzyskać od 500–1000 zastrzyków z żądłem.

Układ nerwowy

Jest podzielony na trzy działy: centralny, peryferyjny i sympatyczny. Centralny mózg obejmuje mózg i brzuszny łańcuch nerwów, zastępując rdzeń kręgowy. Węzeł czołowy jest początkiem współczulnego działu odpowiedzialnego za funkcjonowanie układu pokarmowego, krążenia i oddechowego. Mózg, jako główny węzeł układu nerwowego, zawiera większość neuronów.

Ich największa liczba znajduje się w płatu wzrokowym i ciele grzyba. Jak wspomniano wcześniej, rozmiar mózgu zależy od funkcji pszczoły. W dronach jest to największy, ale jednocześnie pracujący człowiek ma najbardziej rozwinięte działy.Komórka nerwowa (neuron) jest główną jednostką strukturalną układu nerwowego. Ma jeden długi proces (bez rozgałęzień), który przesyła impulsy nerwowe, i proces rozgałęziony, który może odbierać sygnały z procesu nierozgałęzionego i innych neuronów i przekazywać je sygnałem elektrycznym do swojego neuronu. Okazuje się, że pierwszy proces działa jako kanał wyjściowy do przesyłania informacji, a drugi jako wejście.

Układ oddechowy

Cechy strukturalne układu oddechowego owada są takie, że powietrze dostaje się do ciała przez spirale, które są otworami w skórze. Trzy pary duchów znajdują się w okolicy klatki piersiowej, 6 par - na brzuchu. Przechodząc przez duchy, powietrze jest oczyszczane z kurzu i gromadzone w workach. To powietrze nie może powrócić, ponieważ duchy mają zawory.

Z worków powietrze przepływa przez tchawicę przez małe okrągłe gałęzie do wszystkich układów ciała. Ciało opuszcza powietrze tylko przez spirale brzuszne. Duże pierwsze spirale są niezawodnie chronione przez gęste włosy, ale kleszcze wciąż mogą się do nich dostać i spowodować rozwój choroby zwanej roztoczem.

Ważne! Zwykle stara macica opuszcza rodzinę z rojem, a młode pozostają w ulu.

Układ rozrodczy

Pszczoły mają dwa rodzaje samic: macicę i osobnik pracujący, ale tylko pierwszy gatunek jest w stanie wyprodukować wysokiej jakości potomstwo. Zwykle jest tylko jedna macica dla całej rodziny pszczół. U osób pracujących narządy płciowe są bardzo rozmnażane. Jajniki i jajowody nie mają rozwiniętych kanalików. Zaczynają się rozwijać w określonych warunkach (macica zmarła, a pracujące pszczoły zmieniły dietę).

Pozwoli to samicom na wytwarzanie jaj, ale ponieważ nie mają one pojemnika, jaja zostaną zapłodnione i mogą z nich wychodzić tylko samce. W macicy jajnik ma około 150 rurek, w których znajduje się jedno dojrzałe jajo. Jajniki i pochwa są połączone sparowanym jajowodem.

Z wąską częścią pochwy przez kanał nasienie jest połączone. Kanał odgrywa rolę dozownika, który we właściwym czasie przechodzi przez kilka plemników. Jeśli nastąpi zapłodnienie, z jaja pojawi się pracująca osoba, a jeśli nie, to dron.

W tym kontekście układ rozrodczy macicy wygląda następująco (1 - jajnik, 2 - sparowany jajowód, 3 - receptor nasienny, 4 - przydatek gruczołu receptora nasiennego, 5 - pochwa, 6 - zbiornik dużego trującego gruczołu, 7 - mały trujący gruczoł, 8 - żądło):

Struktura i funkcje żądła

Żądło jest środkiem ochrony, obrony pszczoły, a także pomocą w składaniu jaj. Mają to tylko kobiety. Wyglądający jak igła, żądło to zmodyfikowany owipositor. Znajduje się na końcu brzucha i jest objęty skrajnymi segmentami. Odpowiednie są do tego trzy systemy dławików: smar, małe i duże trujące. Powierzchnia samego żądła jest podobna do piły, co pozwala mu utknąć w tkankach wroga.

Ale niestety z tego powodu pszczoła traci i umiera. Im dłużej żądło znajduje się w „ofierze”, tym bardziej trucizna ze zbiornika dostaje się do ciała i tym bardziej go uszkodzi. Trucizna to bezbarwna ciecz o specjalnym aromacie i gorzkim smaku. W powietrzu krystalizuje szybko.

Ważne! Wydajność macicy jest najwyższa w pierwszym roku życia, a nieco mniejsza na początku drugiego. Jest w stanie zaoszczędzić około 1500 na sezon–2000 jaj dziennie.

Strukturę użądlenia pokazano na poniższym rysunku, gdzie 1 to zjeżdżalnia, 2 to proces zsuwania, 3 to wydłużona płyta, 4 to dłoń, 5 to trójkątna płyta, 6 to mandryn, 7 to kwadratowa płyta, M1 - M4 to mięśnie żądła, B. Zh - Duży trujący gruczoł, Yar - zbiornik trującego gruczołu, M. Zh. - Mały trujący gruczoł:

Funkcje roju

Rój jest naturalnym procesem podziału rodziny pszczół. Dzieje się tak, gdy rodzina pszczół osiąga taki rozmiar, że mleko wydzielane przez macicę staje się niewystarczające, aby wyżywić wszystkich potrzebujących.

Następujące chwile poprzedzają roje:

1. Układ komórek i składanie w nich jaj, z których pojawi się macica.
2. Macica przestaje „wytwarzać” jaja. Z tego powodu jego rozmiar jest znacznie zmniejszony.
3. Plaster miodu nie jest zbudowany, nektar i pyłek praktycznie nie są zbierane.

Kiedy pszczelarz uszczelnia komórki przyszłej macicy, rodzina może zacząć się dzielić. Jeśli pogoda jest dobra (spokojna, ciepła), to rano następnego dnia po zabiegu pieczętowania, z charakterystycznym szumem i ustami pełnymi miodu, pszczoły wylatują z ula. Zwykle macica najpierw go opuszcza, a następnie czeka, aż wszyscy inni członkowie roju wylecą.

Krążyli wokół ula w poszukiwaniu macicy. Widząc ją, otaczają i „przyklejają się” do gałęzi drzewa lub innego obiektu. Po pewnym czasie (w zależności od warunków pogodowych) rój przenosi się w nowe miejsce, odkryte przez zwiadowcze pszczoły. Po tym, jak rój opuszcza ul, pozostaje w nim około połowa poprzedniej liczby owadów, a także wiele komórek z larwami.

Przyczyny roju:

• duża liczba pszczół;
• ul jest w nim mały i duszny;
• latem owady nie mogły zbierać nektaru i pyłków.

Długość życia pszczół zależy od siły rodziny. Wskaźnik ten zależy od płodności macicy i, odpowiednio, żywego inwentarza. Jeśli rodzina jest duża, osoba pracująca może żyć około 5-7 tygodni. W słabych - średnio 4 tygodnie. Zimą okaz roboczy pszczoły miodnej żyje 122–152 dni. Oczekiwana długość życia może jednak zostać zwiększona przez same pszczoły z powodu pewnych okoliczności.Na przykład, jeśli macica nagle zniknie, niektóre osoby mogą żyć dłużej o 150-200 dni. Impulsem do zwiększenia średniej długości życia może być przygotowanie do roju, zimowania. Ci, którzy potrafili zimować, żyją około 7 miesięcy, a kolejny miesiąc spędzają na pracy na rzecz kolonii.

Wpływa na oczekiwaną długość życia i zdolność do pracy rodziny. Sam macica jest w stanie żyć nie dłużej niż 2-3 dni, jeśli jest w niej około 20 pracujących osób - to 3 tygodnie, a jeśli jest otoczona przez rodzinę - 5 lat. Drony żyją przez 3–6 miesięcy i zwykle tylko w cieplejszych miesiącach.

Jak widać, pszczoła jest unikalnym żywym organizmem, dla którego badań stworzono odrębną naukę o apiologii. Mimo to owad ten pozostaje niezbadany do końca. Naukowcy muszą jeszcze zrozumieć wiele interesujących aspektów anatomii i fizjologii owada.