Irys syberyjski to udane połączenie wyjątkowej dekoracyjności i bezpretensjonalności. Ponadto jasne, wieloletnie kwiaty ozdobią każdy ogród lub kwietnik przez cały sezon. Jakie odmiany są najlepiej uprawiane i jak uzyskać bardziej wspaniałe kwitnienie pod opieką tej rośliny, dowiedz się więcej z tego artykułu.
Opis i odmiany odmian
Elegancja, jasność, wszechstronność w projektowaniu krajobrazu, wytrzymałość na szkodniki i przeziębienia, niezawodność przez dziesięciolecia - to najdokładniejsze cechy lakonicznego opisu irysów syberyjskich.
W środowisku naturalnym rosną w Europie Wschodniej i Środkowej, a także w Azji Północnej. Naturalne okazy tej wieloletniej rośliny zielnej różnią się wysokością powyżej 1 m, a także fioletowo-niebieskim i jasnozielonym mlekiem płatków.
Gatunki hybrydowe mają od 60 do 100 cm wysokości i uderzają w szerokiej palecie kolorów: od delikatnego fioletu do jaskrawożółtego, szkarłatnego i bordowego. Ponadto hodowcy wzbogacili asortyment kultury popularnej o frotte, dwukolorowe, wielkokwiatowe, frędzlowe odmiany, które łącznie są nagromadzone ponad sto.
Każdy z nich może mieć inną wysokość łodygi, kształt i liczbę kwiatów, a także kolor płatków i czas kwitnienia.Czy wiesz Tłumaczone ze starożytnego języka greckiego „tęczówka” oznacza tęczę. Uważa się, że Hipokrates, który nadał tę nazwę kwiatom, już w IV wieku przed naszą erą. e. utrwalił w ten sposób imię mitycznej bogini Irydy, która niosąc ludziom wolę olimpijskich bogów, za każdym razem schodziła na ziemię wzdłuż tęczowego łuku.
Główne cechy bylin to:
- sztywne liniowe liście koloru zielonego, które są zawsze krótsze niż łodygi, jego długość waha się między 50–80 cm, a szerokość nie przekracza 4 cm;
- brak obramowania na dolnych płatkach (brak brody);
- brak aromatu;
- blask pąków, które w niektórych przypadkach mogą osiągnąć średnicę większą niż 10 cm;
- obecność do 8 kwiatów na jednym szypurze.
Wideo: Iris syberyjska
Podwójny standard
Odmiana jest rośliną wieloletnią o wysokości do 70 cm, z bujnymi fioletowymi i liliowymi kwiatostanami, które pojawiają się w środku lata. Kwiaty Double Standard osiągają średnicę 15 cm i składają się z 3 poziomów niesparowanej liczby płatków o różnych rozmiarach.
Czy wiesz Prototypem słynnego godła władzy królewskiej w Europie były irysy.
Ich osobliwość polega na nierównym obrysie krawędzi, a także na jasnożółtym środku pąków, pokrytym wyraźnymi fioletowymi liniami. Hybryda kwitnąca trwa kilka tygodni.
Kontrast w stylach
Hybryda charakteryzuje się wysokością krzewu do 75 cm i wczesnym kwitnieniem. Duże, wielokolorowe pąki, w zależności od cech klimatycznych danego regionu, są ujawniane od maja do czerwca.
Bogaty kolor bordo na płatkach korzystnie wypada w porównaniu z niebieskim halo i białym środkiem z jasnoniebieskimi plamami. Środek kwiatów jest tradycyjnie żółty. Pąki tej odmiany składają się z 3 dużych i 3 średnich płatków. Te ostatnie wyróżniają się delikatnym burgundowym odcieniem.Czy wiesz W czasach starożytnych bogaci arystokraci byli zadowoleni z drinka ze smażonych nasion irysa, który smakuje jak kawa. Surowce były bardzo drogie, więc nie każdy mógł je kupić.
Miss Apple
Wśród całej gamy fioletowych odcieni irysów syberyjskich ta odmiana jest jak najbliższa jaskrawej czerwieni. Kwiatostany są otwarte w czerwcu i są zbiorem dużych i bardzo jasnych pąków.
Zewnętrzne płatki kwiatów charakteryzują się bardziej nasyconym kolorem i mają żółtą aureolę z wyraźnymi ciemnofioletowymi liniami. Wnętrze pąka frotte jest gładkie i delikatniejsze, a dorosły krzew osiąga wysokość 75 cm.
Gwiazdy IC
Hybryda jest wyjątkowa ze względu na harmonijne połączenie chłodnej bieli i niebieskiego koloru. Jego kwitnienie rozpoczyna się latem, około drugiej dekady czerwca. Wysokość grubych szypułek osiąga 80 cm. Pąki są średniej wielkości, ale składają się z 3 poziomów płatków o różnych rozmiarach.
Dolne i środkowe wyróżniają się obecnością białych oczu z ciemnymi paskami, a górne delikatnym, liliowo-niebieskim odcieniem, wyraźną żyłą pośrodku i rozwidlonymi krawędziami.
Kita No Sise
Krzew tej odmiany rozciąga się na wysokość 70 cm i różni się od innych odmian tęczówek niebieskawym odcieniem liści. Dlatego eksperci zalecają go do sadzenia w „zimnych” kompozycjach i wskazują na brak ostrego kontrastu z innymi roślinami.
Kolejna hybryda jest doceniana w ogrodnictwie, dzięki dużym podwójnym kwiatom o delikatnym jasnym kolorze liliowym. Ich średnica odpowiada 14–15 cm. Pączek składa się z 3 poziomów o różnych rozmiarach 15 płatków. U podstawy wszystkie mają kremowożółty środek z żyłkami. Co więcej, przejście między rdzeniem a ogólnym kolorem tła jest tak ostre, że wydaje się, jakby kwiat pojawił się znikąd. Hybryda zaczyna kwitnąć pod koniec czerwca.Ważne! Kupując sadzonki irysów syberyjskich, wybierz okazy o silnym i holistycznym systemie korzeniowym, dobrze rozwiniętych pąkach i nasyconych zielonych liściach.
Właściwości lecznicze
Oprócz wysokiej dekoracyjności, irysy mają właściwości lecznicze. Ta ich cecha wynika z unikalnego składu chemicznego włókien roślinnych.
Wśród cennych składników odżywczych kwiatu znaleziono witaminy (A, beta-karoten, E, C, K, B1, B2, B4, B5), mikro i makroelementy (wapń, żelazo, fosfor, potas, sód, cynk, miedź, selen), a także olejki eteryczne. Ze względu na wysokie stężenie składników odżywczych żarówki są stosowane w medycynie i kosmetologii.
- Ich działanie terapeutyczne przejawia się w:
- ochrona organizmu przed przedwczesnym starzeniem się;
- stymulacja układu odpornościowego;
- regeneracja komórek;
- działanie przeciwutleniające i przeciwbakteryjne;
- ulga w bólu
- złagodzić napięcie nerwowe;
- właściwości ściągające i homeopatyczne;
- zdolność do usuwania plwociny z organizmu podczas procesów zapalnych w układzie oddechowym;
- oczyszcza krew i poprawia jej formułę.
Tradycyjni uzdrowiciele zalecają stosowanie surowców z tęczówki do produkcji kropli do oczu, wywarów wykrztuśnych i przeciwdrobnoustrojowych, a także do łagodzenia bólu zęba, leczenia trzustki, układu moczowo-płciowego; gojenie się ropiejących ran i owrzodzeń wewnętrznych. Należy zauważyć, że wywar z tęczówki syberyjskiej może wytrzymać nawet Bacillus gruźlicy. Jednak przy indywidualnej nietolerancji i niepiśmiennym spożyciu może tylko zaszkodzić ciału.
Ważne! Pożółkłe liście sadzonek tęczówki wskazują na ich wstępne suszenie przez kilka dni. Taki materiał do sadzenia nie nadaje się do transportu na duże odległości.
Rosnące funkcje
Irysy syberyjskie, w tym irytujące, mogą rosnąć bez specjalnej opieki zarówno w regionach południowych, jak i północnych. Charakteryzują się wysoką zimotrwalością i bezpretensjonalnością dla warunków środowiskowych. Ale jeśli weźmiesz pod uwagę podstawowe zasady agrotechniczne dotyczące uprawy roślin kwitnących, możesz wzmocnić proces pączkowania i przedłużyć go na kilka dni.
Wideo: Warunki wzrostu irysów syberyjskich
Zasady lądowania
Irysy rozwijają się lepiej na otwartych przestrzeniach z luźną, lekko gliniastą glebą. Dlatego pożądane jest sadzenie ich w dobrze oświetlonych, podwyższonych miejscach, gdzie zimne powietrze nie jest gromadzone i nie ma wiatrów. Strzeż się kwaśnych i słabo odżywczych gleb.
W takich warunkach roślina nie będzie w stanie uformować pełnoprawnego krzaka, zwięzi i umrze. Aby osiągnąć maksymalny blask kwitnienia jest możliwe tylko w dobrze przepuszczalnych strefach alkalicznych.
Ważne! Najlepszy okres do sadzenia irysów to koniec sierpnia - początek września.
Dlatego nie zaniedbuj następujących zasad dostosowywania gleb:
- Tereny podmokłe wymagają specjalnego drenażu z ekspandowanej gliny lub wiórów ceglanych.
- Konieczne będzie częste podlewanie w celu zwiększenia poziomu wilgotności w miejscach z nadmiernie suchym podłożem.
- Na słabych glebach piaszczystych przed sadzeniem irysów konieczne jest wprowadzenie nawozów zawierających glinę i azot.
- Utlenione medium można zalkalizować za pomocą znanego działa, mąki dolomitowej, pyłu cementowego lub starego tynku, przyczyniając się do 150–300 g / m².
- Nadmiar alkaliów koryguje się za pomocą torfu.
Aby posadzić hybrydę, musisz:
- Wstępnie przygotuj miejsce, oczyszczając je z gruzu i chwastów, a także kopiąc ziemię na głębokość łopaty bagnetowej.
- Skróć korzenie i liście sadzonek o jedną trzecią.
- W razie potrzeby wyczyść i zdezynfekuj dotknięte procesy korzeniowe. Ta procedura jest istotna przy przeszczepianiu chorych próbek. Lepiej jest przeprowadzić słaby roztwór nadmanganianu potasu.
- Wykonaj otwory o odpowiedniej głębokości (3-5 cm), obserwując odległość między sąsiednimi krzakami w odległości 1 m. Rośliny rosną szybko i nie tolerują częstego przesadzania, dlatego w ciasnych warunkach mogą całkowicie przestać kwitnąć.
- Podlej wykonane rowki, umieść w nich korzenie rośliny i posyp je ziemią. Następnie zamknij otwór.
- Ściółkowanie torfu, kompostu lub skoszonej trawy. Ściółka zapobiegnie rozwojowi chwastów i zatrzyma wilgoć w glebie.
Subtelności opieki
Wybrane odmiany tęczówki syberyjskiej, a także dzikie gatunki, mogą rosnąć bez interwencji człowieka. Ale w celu produktywnej uprawy hodowca musi okresowo podejmować następujące działania:
- W zależności od warunków pogodowych podlewaj rośliny, ponieważ należą one do kochającej wilgoć grupy kwiatowej. W przypadku suszy procedura ta jest odpowiednia co najmniej raz w tygodniu. A w porze deszczowej musisz poczekać, aż gleba wyschnie na głębokość 2-3 cm.
- Co sześć miesięcy aktualizuj ściółkę na stronie.
- W sezonie zapłodnij irysy trzy razy. Po raz pierwszy należy to zrobić z mineralnymi złożonymi substancjami, gdy krzew jest pokryty gęstym liściem. Drugi górny opatrunek z substancji organicznych (zgniłe siano lub kompost) jest odpowiedni na początku kwitnienia, a trzeci, fosfor potasowy, to wtedy, gdy kwiaty zaczynają opadać. Ważne jest, aby wziąć pod uwagę, że krzewy można spryskiwać tylko rano lub wieczorem, chroniąc kwiatostany przed wnikaniem roztworu.
- Regularnie usuwaj wyblakłe szypułki. Odbywa się to w celu zgromadzenia siły krzaka dla nowych pąków.
- Każdego roku jesienią, gdy pogoda jest stabilna i zimna, ścinaj liście na krzakach, pozostawiając do 15 cm od powierzchni ziemi. Zbyt wczesne przycinanie jest obarczone intensywnym gromadzeniem zielonej biomasy, która zimą obfituje w mróz.
- Przeszczep tęczówki co 5-10 lat. Ta cecha kultury wiąże się z długim okresem jej przetrwania w nowym miejscu. Dlatego coroczny przeszczep nie ma znaczenia.
Irysy syberyjskie są odporne na mrozy do 35 ° C. Dlatego nie wymagają dodatkowego schronienia i przygotowania do zimy. Zbyt gruba warstwa ściółki na klombie może doprowadzić do przegrzania korzeni.
Szkodniki i choroby
W sprzyjających warunkach wzrostu ten typ tęczówki wykazuje wysoką odporność na pasożyty, infekcje grzybicze i bakteryjne. A w przypadku naruszenia podstawowych zasad agrotechnicznych ogrodnicy mogą napotkać takie choroby krzaków:
- zgnilizna bakteryjna (występuje z powodu nadmiernej ilości azotu w glebie, jej patogeny są aktywowane wiosną, objawiające się brązowym miękkim plamieniem na liściach);
- Fusarium (przyczynami jego rozwoju są niewłaściwa pielęgnacja i nadmierna wilgotność gleby, objawiająca się gniciem cebulki korzeniowej);
- plamienie (spowodowane naruszeniem reżimu wilgoci i kwaśnej gleby, objawiające się tworzeniem ciemnych plam o różnych kształtach na liściach);
- szara zgnilizna korzeni (patogeny są aktywowane latem podczas długich deszczy, objawiających się specyficzną pleśnią na powietrznej części krzaków, a także jasnymi liśćmi).
Aby uniknąć dolegliwości w ogrodzie kwiatowym, musisz regularnie sprawdzać wszystkie jego rośliny. Podejrzenia powinny powodować wszelkie nowotwory na łodygach, liściach lub pąkach. Na chorobę wskazuje również opóźnienie rozwoju krzaków i wszelkie deformacje na nich.
W przypadku infekcji będziesz potrzebować:
- Usuń uszkodzone części.
- Dezynfekować glebę słabym roztworem nadmanganianu potasu.
- Spryskaj kulturę dowolnym środkiem grzybobójczym (Fitosporin, Skor, Fitoverm).
- W przyszłości dostosuj poziom wilgotności gleby w obszarze i częstotliwość karmienia.
Nadmierna wilgotność i kwaśne środowisko przyciągają nie tylko patogeny infekcji grzybiczych, ale także szkodliwe owady. Gąsienice, ślimaki i mszyce mogą zagrażać irysom. Rozwiązania owadobójcze („Aktara”, „Confidor”, „Actellik”) to zbawienie od szkodników.
Czy wiesz W chrześcijaństwie tęczówka jest kojarzona z Dziewicą Maryją, co oznacza jej smutek i czystość.
Irys w projektowaniu krajobrazu
W uprawie kwiatów wartość irysów syberyjskich polega nie tylko na luksusowym kwitnieniu, ale także na dekoracyjności całego krzewu. Jeśli wyblakłe pąki opadną po kilku tygodniach, jasnozielone liście ozdabiają klomb od wiosny do najzimniejszego.
Taka kultura jest idealna do kompozycji grupowych, mixborderów, ogrodów skalnych, dekoracji stref przybrzeżnych zbiorników wodnych. Koncentrując się na kolorach konkretnej odmiany i okresie kwitnienia, możesz z powodzeniem łączyć sąsiednie rośliny i osiągnąć wieczne kwitnienie w ogrodzie.
Irysy syberyjskie zasługują na uwagę ze względu na ich odporność na przeziębienia, choroby i szkodniki. Nie wymagają opieki i mogą mile zaskoczyć pięknem swojego kwitnienia.